Ξ|Ξ   GIỚI THIỆU ::. TÁC PHẨM & TÁC GIẢ LƯU TỘC VN.
Đăng ngày 17/8/2009
E-mail     Bản in

Nghệ nhân Lưu Đình Bạo với việc gìn giữ loại hình Then cổ
Tham gia Liên hoan nghệ thuật Hát then, Đàn tính toàn quốc lần thứ III khán thính giả được gặp nghệ nhân then cổ của Bắc Kạn: ông Lưu Đình Bạo, 68 tuổi, một trong những gia đình đã có truyền thống 8 đời làm "Thầy Then" ở xã Dương Quang, thị xã Bắc Kạn.
 
Xuất xứ trong một gia đình thuần nông ở xã Dương Quang, thị xã Bắc Kạn  ông Lưu Đình Bạo luôn tự hào vì đã trở thành người thứ 8 trong dòng họ Lưu được kế tục văn hoá Then cổ, người ta gọi ông là thầy Then có nghĩa là “người của trời” chuyên đi làm điều thiện cho dân.
 
Trong Then có nhiều loại gồm then cầu phúc, cầu tài, lộc, then kỳ yên giải hạn, then buồn, vui, nhưng tất cả đều mang một âm hưởng dịu dàng, ấm cúng, chất chứa bao tâm sự về cuộc sống của con người. Dòng Then của gia đình ông được thừa nhận là một loại hình nghệ thuật tín ngưỡng cổ, thể hiển dưới ngôn ngữ Hán Nôm. Dòng Then cổ này hình thành trong một gia đình có dõng dõi là người hát Then, nếu trong họ có người qua đời thì phải có người nối dõi.

Hầu hết những bài Then phổ biến mà ông vẫn thường sử dụng chính là sản phẩm được truyền lại từ thế hệ đi trước, điều đó chính là sự ban phước, để đời, lòng tự tôn của một dân tộc, chúng được nâng niu như một bảo bối mà ở đó chỉ có dòng họ Lưu mới biết. Sau nhiều năm cống hiến và đóng góp cho thành tựu văn hoá của tỉnh, ông Bạo được công nhận là nghệ nhân. Tự hào vì cả 2 lần tham gia Liên hoan hát Then, Đàn tính toàn quốc tổ chức tại Quảng Ninh và Cao Bằng ông Bạo đều được nhận giải thưởng với các tác phẩm  “Vọng én”, và “Con trẻ đầy tháng”.
  
Ông Lưu Đình Bạo luyện tập chuẩn bị cho Liên hoan Hát then, Đàn tính toàn quốc lần thứ III tại Bắc Kạn.
  
Quy tụ các hạt nhân về tham gia Liên hoan nghệ thuật hát Then, Đàn tính lần thứ III tại Bắc Kạn, ông Bạo là một trong những nghệ nhân tiêu biểu của tỉnh tham gia vào 2 tiết mục: đó là tác phẩm Then “Cốc tính” có nghĩa là “sự tích về cây đàn tính” giải thích cho mọi người hiểu rằng  tại sao cây đàn tính từ 12 dây nay chỉ còn 3 dây. Bài thứ 2 mà ông đem đến cho Liên hoan là “Hành binh đi giải hạn” qua sự  thể hiện của 3 nghệ nhân, ý nghĩa của bài Then này là cùng xuất hành mỗi người một nơi để đi giải hạn và cầu phúc cho dân.
 
Theo quan niệm dân gian, Then có nghĩa là Thiên, Thiên tức là “trời”, thầy Then có nghĩa là người đại diện của trời đi cầu sự thịnh vượng cho nhân loại. Ông Lưu Đình Bạo một nghệ nhân cao tuổi, người đang giữ một kho tàng Then cổ, sản phẩm vô giá đó hơn lúc nào hết cần phải được lưu giữ, bảo tồn và phát huy. Nói về việc lưu truyền loại hình Then bản địa này, ông Bạo hiện nay đã truyền lại cho 2 người con trai trong gia đình những bài Then cổ truyền thống và đặc sắc nhất. Nhưng bên cạnh lòng tự hào vì có 8 đời theo nghề hát Then, tuy nhiên ông vẫn lo lắng vì thế hệ kế tục sau này liệu có thể tiếp tục sáng tạo và phát huy được giá trị mang âm hưởng bản địa đó không.
 
Sự tham gia của ông Bạo trong Liên hoan hát Then, Đàn tính  lần thứ III tổ chức tại tỉnh Bắc Kạn khẳng định một lần nữa sự đóng góp của ông đối với thành tựu văn hoá nghệ thuật của tỉnh cũng như việc lưu giữ, phát huy bản sắc văn hoá tiêu biểu của cộng đồng dân tộc Tày, Nùng./.
 

 
Theo T.Trang


Gửi ý kiến của bạn
(Xin hãy viết chữ có dấu! Xin cảm ơn!)