Gặp tôi, ông trưởng thôn thở dài, rồi bảo: “Tôi làm công tác xã hội cũng lâu năm rồi, mà ít khi thấy hoàn cảnh nào lại khó khăn, éo le, cơ cực như hoàn cảnh của hai chị em bà Hoa. Nghèo đã đành, nhưng ở cái tuổi “thất thập cổ lai hy” rồi mà vẫn phải mò mẫm, lầm lũi kiếm sống để nuôi đứa em điên dại, thật là đáng thương cho kiếp làm người của bà”.

Trước mắt tôi bà cụ già yếu đang cặm cụi, lần từng thanh sắt mỏng để làm bìa thúc sợi thuê cho người dệt khăn. Tai bà đã lãng nặng, nên tôi phải chào bà tới lần thứ 3 bà mới nghe thấy. Dụi dụi khóe mắt choét nhèm, bà mời tôi vào nhà. Ngồi tiếp chuyện tôi trong căn nhà nhỏ không nước, không chè mà chỉ có… nước mắt chứa chan, câu chuyện về cuộc đời lam lũ của người đàn bà lại càng trở nên đối nghịch với cảnh mọi người đang rộn ràng chuẩn bị đón Tết.

Ở cái làng dệt truyền thống này với cơ thể tàn tật, không vốn, không nơi nương tựa nên ai thuê gì bà cũng làm, ngày mùa thì đi mót những hạt thóc vương vãi ngoài đồng để ăn, ngày thường thì đi thúc sợi thuê để kiếm sống qua ngày. Mấy năm gần đây sức khỏe bà yếu hẳn, mắt mờ đi lại không nổi, cô em gái cũng không đi lang thang nữa mà chỉ ngồi lê lết một chỗ.

“Ngày trước, khi còn có sức khỏe thì bà đi làm thuê còn có miếng ăn. Giờ yếu rồi không ai thuê bà nữa, bà phải nhận hàng về để làm bìa, mà có ngồi được lâu đâu chú, làm miết thì 3 ngày mới xong một sản phẩm nhưng tiền công là 10 nghìn đồng”, bà Hoa nói với tôi.

Giờ đây chân bà Hoa bị teo cơ nên đi lại rất vất vả. Mắt bà kém, tay bà run, lại thêm đủ thứ bệnh trên người: thấp khớp, tiền đình, đau khắp người. Nhiều  lúc bà nôn khan, nằm co quắp chân tay, cứ nôn khan mãi rồi mệt quá lịm người đi, cố gắng làm được một lúc hoa mắt, chóng mặt lại phải đứng lên. Việc nhận hàng để làm có khi bốn đến năm ngày mới xong một sản phẩm, chủ hàng cũng tạo điều kiện giúp đỡ lúc nào cũng ưu tiên hàng và thêm thời gian cho bà. “Nhiều khi trả tiền công họ còn cho thêm tôi tiền ấy chứ, giờ 2 chị em tôi sống nhờ vào bà con lối xóm, vào Nhà nước chú ạ”, bà nói.

“Thấy hoàn cảnh tôi già cả, tật nguyền không nơi nương tựa, 2 chị em dựa vào nhau mà sống, chính quyền xã cũng rất quan tâm. Cả tháng 2 chị em sống nhờ vào tiền trợ cấp của nhà nước theo chế độ 07 cho người già tàn tật được 360 nghìn một tháng, rồi hai chị em cũng dành dụm, dè xẻn, dắt díu nhau sống qua ngày. Hàng xóm láng giềng ai có cơm cho cơm, ai có cháo cho cháo, có người đi chợ qua cho tôi mớ rau, đồng mắm…”.

Bà còn kể với tôi nhiều lắm, những câu chuyện chẳng có lấy gì làm vui khi cuộc mưu sinh miếng cơm manh áo luôn đè nặng trên đôi vai gầy của bà, chưa kể bệnh tật liên miên khiến bà nhiều lúc ngã quỵ, thậm chí còn ước… sớm chết để đời mình đỡ khổ hơn.